Việt Nam là nước có tiềm năng lớn cho phát triển nghề nuôi cá cảnh do có khí hậu nhiệt đới, nguồn lợi thủy sinh tự nhiên phong phú và sự đa dạng của các hệ thống sông, kênh. Hầu như các loại cá cảnh trên thế giới đều đã có ở Việt Nam. Nhiều giống cá cảnh có nguồn gốc tự nhiên ở Việt Nam như cá thái hổ, nàng hai, sơn xiên, mang rỗ,… ngày càng được ưa chuộng trên thị trường thế giới như châu Âu, châu Mỹ.

      Tại Việt Nam, thành phố Hồ Chí Minh là trung tâm sản xuất cá cảnh lớn nhất cả nước. Cá cảnh được xác định là một trong những chương trình trọng tâm của ngành nông nghiệp Thành phố.

      Tổng diện tích sản xuất, nuôi cá cảnh trên toàn Thành phố khoảng 88 ha với hơn 290 cơ sở/hộ nuôi tập trung ở một số quận huyện ngoại thành có điều kiện thuận lợi để sản xuất cá cảnh.

Nuôi cá cảnh trong ao

Nuôi cá cảnh trong hồ

      Theo thống kê, tổng sản lượng cá cảnh sản xuất trong năm 2017 đạt 155 triệu con, tăng 14,8% so với năm 2016 (135 triệu con);đối tượng sản xuất chủ yếu là cá dĩa, chép nhật, Koi, bảy màu, hòa lan, hồng kim, bạch kim, bình tích, trân châu, mô ly, xiêm, ông tiên, ba đuôi, koi, ngựa vằn, la hán, chép nam dương, tai tượng, cánh buồm, tam giác, hồng nhung, phượng hoàng, neon, mũi đỏ, cá thái hổ, nàng hai, sơn xiên, mang rỗ,…

      Thành phố cũng đã tập trung phát triển 02 khu kinh doanh cá cảnh tại đường Nguyễn Thông (quận 3) và đường Lưu Xuân Tín (quận 5).

      Đây là hai chợ cá cảnh đầy tiềm năng, nơi tập trung những hộ kinh doanh mặt hàng cá cảnh và phụ kiện ngành cá cảnh từ lâu đời; là điểm tham quan đặc sắc, thú vị, một chặng dừng chân không thể thiếu trong hành trình tìm hiểu, khám phá nét đẹp văn hóa truyền thống, con người Việt Nam.

Chợ cá cảnh Nguyễn Thông

Chợ cá cảnh Lưu Xuân Tín

      Anh Võ Thanh Liêm – chủ cửa hàng cá cảnh Dã Tượng (17 đường Lưu Sơn Tín, phường 10, quận 5, TP.HCM) cho biết: “Theo kinh nghiệm bán ở đây lâu năm thì hiện nay ngành cá phát triển rất là mạnh, còn các đầu mối ở các tỉnh đều tập trung ở Sài Gòn để mua cá. Vấn đề cung ứng hiện nay khá ổn định, cái gì cũng có, từ con cá nội đến con cá ngoại. Hiện nay con cá dĩa là xuất khẩu mạnh nhất, cá Dĩa mình đẹp và quốc tế đã công nhận và mua của Việt Nam, các mặt hàng khác cũng chấp nhận được. Nước ngoài chuộng cá Việt Nam vì đa dạng màu sắc và kích cỡ. Mặt hàng được ưa chuộng nhất hiện nay là cá dĩa da Beo, tiếp đó là cá Dĩa Abino ( tiếng Việt là bạch tạng) với mắt đỏ và có rất nhiều màu. Mình cũng hy vọng khu chợ cá cảnh tồn tại mấy chục năm qua sẽ là 1 khu du lịch, khách nước ngoài đến tham quan, thưởng thức.”

      Ngành cá cảnh Thành phố không chỉ cung cấp cá cảnh cho thị trường nội địa mà còn vươn xa hơn ra thị trường quốc tế. Năm 2017, tổng sản lượng cá cảnh xuất khẩu đạt 18,2 triệu con, tăng 13,8% so với cùng kỳ năm 2016 (16 triệu con); giá trị kim ngạch đạt 20 triệu USD tăng 21,2% so với cùng kỳ năm 2016 (16,5 triệu USD), trong đó các đối tượng xuất khẩu chủ yếu là cá neon, hòa lan, mô ly, bình tích, trân châu, bảy màu, xiêm, cá dĩa… Chủng loại cá cảnh nước ngọt xuất khẩu hơn 60 loài khác nhau, trong đó khoảng 40 loài nuôi sinh sản nhân tạo và 15-20 loài khai thác từ sông suối. Những loài cá cảnh nước ngọt có tỉ lệ xuất khẩu cao hiện nay là cá dĩa, neon, bảy màu, mô ly, hòa lan, phượng hoàng, chạch rắn, lòng tong, bướm bầu, thủy tinh, cá xiêm, tứ vân, sặc, ông tiên, tai tượng…

      Hiện nay cá cảnh của Thành phố đã xuất khẩu đến 48 quốc gia, trong đó thị trường Châu Âu chiếm trên 55%, còn lại là các thị trường Châu Á, Châu Mỹ, và Nam Phi.

      Với mong muốn được tiếp cận với nhiều khách hàng tiềm năng tại thị trường Châu Âu và quốc tế, vừa qua Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thành phố Hồ Chí Minh đã tham gia gian hàng Hội chợ - Triển lãm Interzoo năm 2018 tại Nuremberg, Cộng hòa Liên bang Đức từ ngày 08 đến ngày 11 tháng 5 năm 2018; trong đó sử dụng cá cảnh của 03 đơn vị sản xuất, kinh doanh tiêu biểu trên địa bàn Thành phố là Công ty Cổ phần Sài Gòn Cá Kiểng, Trại cá Châu Tống, Công ty Cổ phần Sinh vật cảnh Thiên Đức.

Gian hàng cá cảnh TP.HCM tại Hội chợ - Triển lãm Interzoo năm 2018

      Trong 04 ngày diễn ra Hội chợ - Triển lãm Interzoo 2018, tại gian hàng cá cảnh Thành phố đã thu hút hơn 1.000 lượt khách tham quan. Trong đó, có khoảng 150 khách hàng trao đổi sâu các nội dung và thiết lập các mối quan hệ kinh doanh về kinh doanh cá cảnh, có khoảng 10 khách hàng có khả năng xúc tiến đơn đặt hàng với các đơn vị sản xuất cá cảnh Thành phố. Các khách hàng đến từ Đức, Ý, Pháp, Séc,…

      Mong rằng với những hoạt động tích cực này, ngành cá cảnh thành phố Hồ Chí Minh sẽ phát triển mạnh hơn, nâng cao thu nhập cho nông dân Thành phố.

Phương Dung